Muzeum zachęca: zaprezentuj swoją wersję „Dziewczyny z perłą” w miejscu oryginału
4 stycznia 2023, 11:51Już niedługo na ścianie w muzeum Mauritshuis w Hadze pozostanie puste miejsce po „Dziewczynie z perłą” Johannesa Vermeera. Siedemnastowieczny obraz zostanie bowiem wypożyczony do Rijksmuseum na dużą wystawę poświęconą twórczości malarza. By zapełnić lukę, chętnych z całego świata zaproszono do stworzenia własnej wersji „Dziewczyny”. Najlepsze propozycje będą wyświetlane w miejscu, w którym na co dzień wisi słynne dzieło.
Guinefort, obrońca dzieci. Pies, który został lokalnym świętym
4 stycznia 2023, 09:57Psy od tysiącleci odgrywają olbrzymią rolę w życiu człowieka, w naszej kulturze i sztuce. Widzimy je na obrazach wielkich mistrzów, nagrobkach władców i we współczesnych bajkach dla dzieci. Przez tysiące lat w wielu kulturach symbolizowały najróżniejsze, najczęściej pozytywne, cechy. Są obecne w podaniach, mitach, opowieściach hagiograficznych, przekazach historyków. A jeden z nich został nawet lokalnym świętym.
Badania sugerują, że sok z minikiwi częściowo chroni palaczy przed nowotworami płuc
3 stycznia 2023, 13:35Aktinidia ostrolistna (Actinidia arguta) to roślina z tej samej rodziny co aktinidia chińska, której owoce znamy jako kiwi. Aktidinia ostrolistna również wydaje owoce, tylko mniejsze – minikiwi. W Japonii są one znane pod nazwą sarunashi, a naukowcy z Uniwersytetu Okayama dowodzą, że sok z sarunashi może pomóc w zapobieganiu i powstrzymywaniu rozwoju nowotworów płuc.
Dlaczego błyskawice są zygzakowate? Przyczyną metastabilny tlen
2 stycznia 2023, 16:52John Lowke i Endre Szili z University of Southern Austrlia wyjaśnili, dlaczego błyskawice mają nieregularny zygzakowaty kształt. Z modelu stworzonego przez naukowców wynika, że zygzakowaty kształt błyskawicy powiązany jest z obecnością wysoce wzbudzonych metastabilnych atomów tlenu. Umożliwiają one szybszy przepływ ładunku elektrycznego z chmur do gruntu.
Mesobiotus maklowiczi – niesporczak nazwany na cześć Roberta Makłowicza
2 stycznia 2023, 13:03Do typu niesporczaków (Tardigrada) należy obecnie ponad 1400 gatunków. Właśnie wzbogacił się on o dwa kolejne gatunki, a ich odkrywca – doktor Daniel Stec z Instytutu Systematyki i Ewolucji Zwierząt PAN w Krakowie – skorzystał z przywileju odkrywcy i nadał im nazwy. Pierwszy z nich nazwał Mesobiotus diegoi po swoim przyjacielu, znanym rotiferologu Diego Fontaneto. Drugi zaś zyskał nazwę Mesobiotus maklowiczi, od Roberta Makłowicza, którego przedstawiać nie trzeba.
Dopiero od niecałych 100 lat wiemy, że istnieją inne galaktyki niż Droga Mleczna
30 grudnia 2022, 12:33Równo 98 lat temu, 30 grudnia 1924 roku ludzkość dowiedziała się, że Droga Mleczna nie jest jedyną galaktyką we wszechświecie. Edwin Hubble ogłosił, że mgławica spiralna Andromeda jest w rzeczywistości galaktyką. Jeszcze 100 lat temu uważano, że Droga Mleczna liczy zaledwie kilka tysięcy lat świetlnych średnicy. Większość uważała, że stanowi ona cały wszechświat.
„Mały Książę” po kurpiowsku. Nad przekładem pracował 10-osobowy zespół
29 grudnia 2022, 16:53Związek Kurpiów wydał „Małego Księcia” po kurpiowsku. Spotkanie promocyjne odbyło się przed Świętami Bożego Narodzenia w Muzeum Kultury Kurpiowskiej. „Mały Książę” po kurpiowsku został przygotowany przez osoby, które na Kurpie patrzą sercem. Mamy nadzieję, że publikacja trafi w ręce podobnych im osób - napisano na okładce.
Sprawdzili, czy średniowieczna inkantacja zmniejsza ryzyko krwawienia podczas operacji
29 grudnia 2022, 16:25W Szwajcarii, kraju, który może pochwalić się nauką i medycyną na najwyższym światowym poziomie, przed niektórymi operacjami odmawiana jest średniowieczna inkantacja o nazwie Sekret. Ma ona powstrzymać nadmierne krwawienie. Niedawno praktyce tej przyjrzeli się naukowcy z Uniwersytetu we Fryburgu, którzy postanowili sprawdzić, czy Sekret zmniejsza krwawienie podczas przezskórnej interwencji wieńcowej. Wyniki ich badań ukazały się na łamach BMJ Open Heart.
Spontaniczne ruchy niemowląt są niezbędne dla rozwoju
27 grudnia 2022, 12:52Naukowcy z Uniwersytetu Tokijskiego nagrali spontaniczne ruchy noworodków i niemowląt i połączyli je z komputerowym modelem mięśniowo-szkieletowym. W ten sposób przeanalizowali sposób komunikacji między mięśniami oraz odczucia w całym organizmie małego człowieka. Odkryli w tych spontanicznych ruchach wzorce interakcji między mięśniami i stwierdzili, że takie spontaniczne poruszanie się przygotowuje dziecko do wykonywania sekwencyjnych celowych ruchów w przyszłości.
Pasjonaci historii z Jadowa znaleźli największy na Mazowszu skarb krzyżacki
23 grudnia 2022, 06:50Członkowie Jadowskiego Stowarzyszenia Historycznego trafili na najprawdopodobniej największy skarb krzyżacki na Mazowszu. Już we wrześniu pasjonaci odkryli 14 krzyżackich monet, które leżały zaledwie 15 centymetrów pod powierzchnią łąki znajdującej się przy kościele. O odkryciu natychmiast poinformowali Mazowieckiego Wojewódzkiego Konserwatora Zabytków, który zlecił przeprowadzenie prac archeologicznych. Wówczas znaleziono kolejne 4 monety
